معرفی شیر دستی پنوماتیک

شیرهای پنوماتیک دستی از کنترل‌کننده‌های فشار، سرعت و جریان هوا تشکیل شده‌اند و بیشتر از بوسیله این سه عامل کار خود را پیش می‌برند. قابل ذکر است که در شیر آلات پنوماتیک دستی، انتقال نیرو بوسیله هوای فشرده صورت می‌گیرد. به همین علت به این نوع از شیرها، شیر بادی نیز گفته می‌شود چرا که با جریان هوا سروکار دارند. این نوع شیرها، سیستمی هستند و برای عملکرد خود از اختلاف فشار گاز فشرده یا هوا استفاده می‌کنند.

از شیرهای پنوماتیک دستی نیز به منظور کنترل، توزیع و هدایت جریان استفاده می‌شود. آن‌ها از طریق قفل و تنظیم عناصر، کار هدایت جریان در لوله‌ها و میان دریچه‌ها را انجام می‌دهند. بنابراین، دریچه‌های پنوماتیک به عنوان یک رابط میان منبع (کمپرسور) و محرک‌ها (مانند محرک پنوماتیک و سیلندر پنوماتیک) در این سیستم‌ها عمل می‌کنند.

اگر بخواهیم کارکرد این نوع از شیرها را طور دیگری بیان کنیم، باید این گونه بگوییم که شیرهای دستی به نیروی خارجی و بیرونی، به منظور کنترل و تعدیل جریان هوا احتیاج دارند.این نیرو همان طور که از نامش پیداست، باید به صورت دستی وارد شود. شیر پنوماتیک دستی عبور جریان در کل سیستم را تنظیم می‌کند. که این تنظیم کردن می‌تواند بین یک یا چند لوله که محل عبور هستند انجام شود.

اجزای شیر دستی پنوماتیک

شیر های پنوماتیک دستی دارای اجزایی هستند که باعث باز و بسته شدن دریچه شیر می‌شوند. اینجاست که انواع مختلف این شیرها بوجود می آید چرا که ممکن است این دریچه از نیروی دستی یا الکتریکی برای باز و بسته شدن استفاده کند. در سیستم‌های دستی هوا بعنوان یک محرک عمل می‌کند تا بتواند عمل باز و بسته شدن دریچه را میسر کند.

عامل تمایز در شیرهای پنوماتیک دستی نیز، تعداد خط جریان و موقعیت مکانیسم آنها می‌باشد، که  لازم است به هنگام خرید آن را بررسی کنیم.به طور کلی، انواع مختلف این نوع شیرآلات در صنعت بسیار پر کاربرد هستند. از این شیرها بعنوان یکی از قدرتمندترین ابزارهای پنوماتیک به منظور جابه‌جایی گاز و مایعات یاد می‌کنند.

مشاهده مقاله شیر پنوماتیک

تفاوت شیر دستی پنوماتیک با برقی 

به طور کلی می توان گفت شیرهای پنوماتیک برای کنترل جریان گاز و یا مایعات در دنیای صنعت کاربرد دارند. شیر های پنوماتیک دستی نیز همانند تمام شیرهای دیگر، به منظور کنترل مسیر هوای داخل لوله به نیرو نیاز دارند.

از آنجا که این شیر از نوع دستی است این نیرو نیز به صورت دستی وارد می‌شود. اما در نوع برقی آن، به واسطه عملکرد نیروی الکتریکی، این فشار نیرو برای هدایت و کنترل جریان هوا در داخل لوله‌ها به وسیله نیروی دستی نمی‌باشد. بلکه از یک منبع تغذیه الکتریکی حاصل می‌شود.

در واقع می توان گفت در شیرهای برقی ، جریان برق به وجود آمده اجزا را کنترل کرده و تحریک می‌کند و به دنبال آن، یک جریان مغناطیسی در سیستم ایجاد خواهد کرد. همین جریان مغناطیسی، نیروی لازم را برای حرکت دریچه‌ها تامین می‌کند. به طور دقیق‌تر می توان گفت، این میدان مغناطیسی به آرمیچر نیرو وارد می‌کند و در نتیجه‌، پیستون‌ها تحت تاثیر قرار می‌گیرند.

قابل ذکر است که مانند شیر های پنوماتیک دستی، شیرهای برقی نیز در صنعت کاربرد بسیاری دارند. از این شیرها در صنایع بزرگ تولیدی و کارخانه‌ها به منظور کنترل جریان گاز و مایعات استفاده می‌شود. البته کارکرد این نوع شیرها به واسطه تفاوت‌هایشان تحت تاثیر قرار نمی‌گیرد و هر کدام با توجه به نیاز مشتری انتخاب می‌شوند. اما به طور کلی در صورتی که بخواهیم شیرهای برقی را با انواع  دستی و مکانیکی مقایسه کنیم، درمیابیم که گستره‌ی توان شیرهای برقی محدودتر است زیرا از نیروی الکتریکی استفاده می‌کنند.

معرفی انواع شیر پنوماتیک دستی و برقی

آگاهی و اطلاع  از تفاوت عملکرد این دو شیر بسیار مهم است تا خریدار به هنگام خرید بتواند تفاوت آن‌ها را تشخیص دهد.

نکته‌ی مهم دیگر، آگاهی از مدل‌ها و انواع مختلفی است که برای هر یک از این‌ شیرها ارائه می‌شود.در ادامه مقاله نیز به بررسی انواع شیرهای پنوماتیک دستی و برقی نیز می پردازیم.

شیرهای دستی پنوماتیک کنترل جهت دار به چهار دسته زیر تقسیم می شوند:

•   دو طرفه
•  سه طرفه
•  چهار طرفه
• شیرهای پنوماتیک افست

نکته: معیار تقسیم‌بندی در شیر دستی پنوماتیک بر اساس زیر می باشد:

• با توجه به تعداد درگاه‌های ورودی و خروجی آن‌ها
•  تعداد مسیرهای جریان یا موقعیت‌های تعویض موجود در آن‌ها
•  در نظر گرفتن مکانیزم مورد استفاده برای باز و بسته کردن پورت‌ها
•  موقعیت سوپاپ در حالت غیر فعال

انواع شیر پنوماتیک برقی

شیرهای برقی نیز دارای انواع مختلفی می باشند. که یکی از پرطرفدارترین نوع شیرهای برقی، انواع تک بووین آن می‌باشد. علت آن، راحتی کار و کنترل جریان هوا به سمت سیلندرها است.

از طرفی شیرهای پنوماتیک برقی نیز براساس موارد زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:

• دو طرفه بودن دریچه
• وضعیت هدایت‌گری دریچه
• عملکرد دریچه

جهت مشاهده مقاله شیر برقی کلیک کنید.

انواع شیرهای دستی پنوماتیک (از لحاظ تعداد پورت و وضعیت)

شیر دستی پنوماتیک نیز از نظر تعداد پورت و وضعیت به دسته های زیر تقسیم می شود:

1- شیر های 2/2 (این شیر ها دارای یک ورودی و یک خروجی هستند)
2- شیر های 3/2 (این نوع شیر ها دارای سه پورت و دو حالت هستند)
3- شیر های 4/2 ( شیر های دسته آسیابی و خمره ای معروفند که دارای چهار پورت و دو حالت می باشند.)
4- شیر های 4/3 (به شیر های دسته آسیابی و خمره ای معروفند که دارای چهار پورت و سه حالت می باشند  )
5- شیر های 5/2 (یک ورودی و دو خروجی و دو اگزوز دارند )
6- شیر های 5/3 (دارای یک ورودی و دو خروجی و دو اگزوز می باشند)

در ادامه مقاله به توضیح هر کدام از موارد فوق می پردازیم.

2/2

از شیر دستی دو راهه می توان برای مصارف بسیاری استفاده کرد و نسبت به مصرف مورد نظر،جنس این شیر ها هم متفاوت می شود.از اين شير دستي در مکان های مختلف و براي كارهاي گوناگوني استفاده مي‌شود و نسبت به مصرف شيرها مختلف هستند.

بعنوان مثال برای شیر های گازی از برنج یا برای صنایع بهداشتی از استیل و… استفاده می شود.

قابل ذکر است که شیر های دستی دو راهه از جنس های متفاوت و در سایز های مختلف ساخته می شوند.

3/2

شیرهای 3/2 دارای انواع بسیار زیادی می باشند.این شیر ها  میتوانند سه راهه مانند شیر های کشویی یا شیر های ژیانی و یا پیکانی پنوماتیکی باشند.
قابل ذکر است که شیر دستی های ژیانی و پیکانی می توانند به صورت فنری یا قفلی باشند.شیر دستی پنوماتیک سه راهه به كاربر این اجازه را می دهد تا به راحتي جريان را تغيير دهد.

طراحي بصري ساده و اهرم دو جهته، كار را براي استفاده آسان كرده ، به طوري كه مي‌توان از آن به راحتي در پيچيده‌ترين كارها استفاده كرد. نصب آن آسان بوده و مي‌توان از طريق سوراخ‌ها آن را نصب كرد. از كارآيي اين محصول نیز مي‌توان به بستن درهاي ايمني اشاره كرد.این شیر ها از از سایز 1/8 تا سایز یک اینچ ساخته میشوند.شیر های کشویی نیز در این دسته قرار می گیرند.

4/2 و 4/3

به اين محصول، شير های گردان دسته آسيايي نيز گفته مي‌شود و همچنين به شيرهاي خمره‌اي هم معروف هستند.

اين نوع شيرها يك اهرم گردان دارند و به وسيه آن مسير باد را جابه‌جا مي‌کنند.

5/2 و 5/3

شیر دستی پنج دو دارای دو وضعیت می باشند و میتوانیم یک جک یا سیلندر را یا کاملا جمع کنیم و یا کاملا باز کنیم و نمیتوانیم در موضعی غیر از سر و ته، سیلندر را نگه داریم.
شیر های ژیانی مدل پنج سه ندارند.هر دو مدل شیر های ژیانی و پیکانی در سایز های 1/8 تا 1 اینچ موجود می باشند. و دارای دو مدل فنری و قفلی نیز هستند.در شير دستی پنوماتیک 5/3، امكاني در وسط بسته فراهم شده تا علاوه بر موضوع سر و ته بتوان سيلندر پنوماتيك را در هر جايي نگه داشت

نحوه كار شیر دستی پنوماتیک

قابل ذکر است که شیر دستی پنوماتیک مانند نوع برقي كار مي‌كند با اين تفاوت كه يك اهرم دستي جايگزين سيم پيچ به كار رفته شده است. اين اهرم را مي‌توان در جهت‌هاي مختلفي حركت داد و با اين حركت مسيرهای متفاوتی را براي عبور جريان هوا ايجاد كرد.

موارد استفاده از شیر دستی پنوماتیک

از شير دستي پنوماتيک در صنايع مختلفي استفاده می شود که در ادامه به معرفی برخی از آنها نیز می پردازیم:

• خودروسازی
• لاستیک سازی
• داروسازی
• صنایع غذایی
• و …

مشاهده مقاله شیر انگل ( زاویه ای )