---

مقدمه:

شیر برقی برای ماشین‌آلات بسته‌بندی غذا،در صنعت مواد غذایی، رعایت اصول بهداشتی، دقت بالا و سرعت در فرآیندهای تولید و بسته‌بندی اهمیت حیاتی دارد. یکی از اجزای کلیدی که عملکرد ماشین‌آلات بسته‌بندی غذا را تضمین می‌کند، شیر برقی یا سلونوئید ولو مناسب صنایع غذایی است.

در این مقاله، به‌طور جامع به بررسی مشخصات فنی، مزایا، انواع، کاربردها و نکات مهم در انتخاب و استفاده از شیر برقی در دستگاه‌های بسته‌بندی غذا خواهیم پرداخت.

---

چرا استفاده از شیر برقی در بسته‌بندی غذا ضروری است؟

در ماشین‌آلات بسته‌بندی مواد غذایی، کنترل دقیق ورود و خروج سیالات، گازها یا حتی مواد نیمه‌جامد مانند سس، شربت یا روغن ضروری است. وظیفه شیر برقی در این سیستم‌ها عبارت است از:

• باز و بسته‌کردن دقیق جریان مواد غذایی

• هماهنگی با کنترلرهای PLC و سنسورهای تایمینگ

• جلوگیری از نشت، آلودگی یا واکنش شیمیایی با سیال

• افزایش سرعت بسته‌بندی اتوماتیک

---

ویژگی‌های کلیدی شیر برقی برای ماشین‌آلات بسته‌بندی غذا:

✅ ۱. متریال کاملاً بهداشتی و مقاوم به خوردگی:

شیر برقی مورد استفاده در صنعت غذا باید از استیل ضد زنگ 316 یا 304 ساخته شده باشد تا:

• با مواد خوراکی واکنش نشان ندهد

• دچار زنگ‌زدگی یا پوسیدگی نشود

• قابلیت شستشو با بخار و شوینده‌های بهداشتی را داشته باشد

✅ ۲. طراحی ضد نشت و بدون حفره‌های پنهان:

ساختار داخلی باید به‌گونه‌ای باشد که هیچگونه ماده غذایی در فضای داخلی باقی نماند و قابلیت پاک‌سازی و شستشو کامل (CIP/SIP) داشته باشد.

✅ ۳. سرعت پاسخ‌گویی بالا:

در سیستم‌هایی که با تایمینگ میلی‌ثانیه‌ای کار می‌کنند (مثل بسته‌بندی مایعات در بطری)، شیر برقی باید در کسری از ثانیه عمل کند تا خطای حجمی یا ریزش مواد رخ ندهد.

✅ ۴. توانایی کار در دمای بالا:

در بسیاری از خطوط غذایی، حرارت بالا (تا 140 درجه سانتی‌گراد) وجود دارد. شیر برقی باید سیم‌پیچ مقاوم به حرارت و دیافراگم نسوز داشته باشد.

✅ ۵. سازگاری با سیالات چسبناک یا نیمه‌جامد:

برای بسته‌بندی موادی مانند سس، ماست، عسل یا شکلات مایع، شیر برقی باید از نوع مستقیم یا نیمه‌مستقیم و دارای گشتاور بالا برای باز و بسته شدن باشد.

---

کاربردهای شیر برقی در خطوط بسته‌بندی غذا:

---

انواع شیر برقی مناسب برای صنعت غذا:

1. شیر برقی مستقیم (Direct Acting):

برای جریان‌های کم یا فشار پایین. مناسب پرکن‌های کوچک.

2. شیر برقی سروو (Servo Assisted):

برای فشار متوسط و سرعت بالا در خطوط اتوماتیک

3. شیر برقی دیافراگمی:

برای سیالات با ذرات ریز یا چسبناک – دارای دیافراگم سیلیکونی یا وایتون

4. شیر برقی ضد انفجار غذایی:

در مواقعی که در محیط احتمال تولید بخارات قابل اشتعال وجود دارد (مثلاً در صنایع روغن نباتی)

---

استانداردها و گواهینامه‌های ضروری:

برای اطمینان از کیفیت و ایمنی، شیر برقی مورد استفاده باید دارای موارد زیر باشد:

• گواهینامه FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا)

• تأییدیه CE اروپا برای تجهیزات صنعتی

• استاندارد IP65 یا بالاتر برای مقاومت در برابر آب و گرد و غبار

• قابلیت استفاده در سیستم‌های CIP (Cleaning in Place)

• بدون مواد سمی یا خورنده در متریال داخلی

---

برندهای معتبر تولیدکننده شیر برقی غذایی:

---

نکات مهم در نصب و نگهداری شیر برقی صنایع غذایی:

• نصب در مسیر تمیز با فیلتر ورودی برای جلوگیری از ذرات جامد

• بررسی جهت جریان روی بدنه شیر (Flow Direction)

• بازرسی دوره‌ای و تمیزکاری دیافراگم

• اجتناب از گرمایش بیش از حد سیم‌پیچ با کنترل ولتاژ صحیح

• استفاده از شیر با اتصالات بهداشتی (Tri-Clamp یا SMS) برای سهولت باز و بسته‌کردن

---

سؤالات متداول:

آیا می‌توان از شیر برقی صنعتی معمولی برای غذا استفاده کرد؟
خیر، متریال غیر بهداشتی ممکن است به محصول غذایی آسیب بزند یا باعث آلودگی میکروبی شود.

آیا شیر برقی غذایی قابلیت کار با روغن‌ها و سس‌ها را دارد؟
بله، اگر از نوع دیافراگمی و مخصوص سیالات چسبناک باشد.

شیر برقی غذایی چه طول عمری دارد؟
در صورت نگهداری صحیح، بیش از ۱ میلیون سیکل باز و بسته شدن.

---

نتیجه‌گیری:

در انتخاب شیر برقی برای ماشین‌آلات بسته‌بندی غذا، توجه به بهداشت، سرعت عملکرد، دقت و سازگاری متریال با سیال مصرفی بسیار حیاتی است. استفاده از یک ولو برقی با کیفیت نه‌تنها عمر ماشین‌آلات را افزایش می‌دهد، بلکه ضامن سلامت محصول نهایی نیز خواهد بود.

اگر نیاز به مشاوره فنی، انتخاب برند مناسب یا استعلام قیمت دارید، با متخصصین فروش تجهیزات صنعتی غذایی تماس بگیرید.

برای خواندن مقاله شیر برقی کلیک کنید.