پرشر سوئیچ
سنسور فشار
نکات مهم در خرید شیر برقی | راهنمای کامل انتخاب هوشمندانه:
نکات مهم در خرید شیر برقی،شیرهای برقی به عنوان یکی از اجزای کلیدی در سیستم‌های کنترلی اتوماتیک، در صنایع مختلف از جمله آب و فاضلاب، نفت و گاز، صنایع غذایی، سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی، خطوط تولید، پزشکی، کشاورزی و حتی خانه‌های هوشمند کاربرد دارند. اما انتخاب نادرست این قطعه به ظاهر ساده، می‌تواند منجر به مشکلات بزرگ، خسارات مالی و حتی خطرات جانی شود.
در این مقاله به‌صورت کامل و تخصصی به بررسی مهم‌ترین نکات در خرید شیر برقی می‌پردازیم تا شما بتوانید با دانش فنی کافی، انتخابی دقیق، ایمن و اقتصادی داشته باشید.
چرا انتخاب درست شیر برقی اهمیت دارد؟
شیر برقی، در اصل یک دستگاه کنترلی الکترومکانیکی است که به کمک جریان برق، مسیر عبور سیال را باز یا بسته می‌کند. کوچک‌ترین خطا در انتخاب این دستگاه ممکن است منجر به:
-
نشتی و آسیب به سیستم
-
کاهش طول عمر شیر
-
عدم تطابق با شرایط محیطی
-
افزایش مصرف انرژی
-
یا حتی توقف کامل خط تولید شود
۱. تعیین نوع سیال و ویژگی‌های آن:
اولین و مهم‌ترین نکته در انتخاب شیر برقی، شناخت کامل سیالی است که از شیر عبور خواهد کرد. مواردی که باید در نظر بگیرید:
نوع سیال:
-
آب (سرد یا گرم)
-
گاز (شهری، صنعتی)
-
بخار
-
روغن یا سیالات ویسکوز
-
هوا یا خلأ
خواص سیال:
-
خورنده است یا نه؟
-
دمای بالا یا پایین دارد؟
-
ویسکوز (چسبناک) یا سبک است؟
-
آیا سیال تمیز است یا دارای ذرات معلق است؟
❗ نکته کلیدی: برای سیالات خورنده مانند اسیدها یا مواد شیمیایی، از شیرهایی با بدنه و آب‌بند مقاوم (مثل استیل ضدزنگ یا تفلون) استفاده کنید.
۲. فشار کاری سیستم:
حداقل و حداکثر فشار:
قبل از خرید، باید بدانید فشار کاری سیستم شما چقدر است. هر شیر برقی برای کار در یک بازه مشخص طراحی شده:
-
فشار پایین (۰ تا ۵ بار)
-
فشار متوسط (۵ تا ۱۶ بار)
-
فشار بالا (بالاتر از ۱۶ بار)
❗ اگر فشار سیستم کمتر از مقدار لازم برای باز شدن شیر باشد (در مدل‌های غیرمستقیم)، شیر اصلاً عمل نمی‌کند.
۳. دمای کاری محیط و سیال:
دمای سیال:
برخی شیرهای برقی مخصوص دماهای بالا طراحی شده‌اند (مثلاً برای بخار تا ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد). شیرهای معمولی در دمای بالا از کار می‌افتند.
دمای محیط:
اگر شیر در محیط‌های بسیار گرم، سرد، مرطوب یا بیرونی نصب می‌شود، باید جنس بدنه و بوبین با آن شرایط هماهنگ باشد.
❗ برای دمای بالا از شیرهایی با بوبین مقاوم به حرارت و بدنه استیل استفاده کنید.
۴. سایز و نوع اتصال:
سایز شیر:
باید مطابق با قطر لوله باشد (مثلاً ¼ اینچ، ½ اینچ، 1 اینچ و…). سایز اشتباه باعث افت فشار یا نشت می‌شود.
نوع اتصال:
-
رزوه‌ای: متداول و مناسب سیستم‌های ساده
-
فلنجی: مناسب فشار بالا و نصب صنعتی
-
جوشی یا کلپسی: در صنایع خاص مثل غذا و دارو
❗ استفاده از اتصالات استاندارد مطابق با لوله‌کشی باعث نصب آسان‌تر و ایمنی بالاتر می‌شود.
۵. عملکرد شیر (NC یا NO):
NC (Normally Closed):
در حالت بدون برق بسته است. وقتی برق اعمال می‌شود، باز می‌شود.
✔ مناسب برای سیستم‌های ایمن و قطع خودکار هنگام قطع برق.
NO (Normally Open):
در حالت عادی باز است. با اعمال برق، بسته می‌شود.
✔ مناسب برای سیستم‌هایی که جریان دائمی نیاز دارند.
۶. نوع تغذیه بوبین:
شیرهای برقی دارای بوبین‌هایی با ولتاژ مختلف هستند:
-
DC: 12V یا 24V
-
AC: 24V، 110V یا 220V
-
بوبین ضدانفجار: برای محیط‌های پرخطر مثل پتروشیمی
❗ استفاده از بوبین با ولتاژ نادرست باعث سوختن شیر می‌شود.
۷. نوع مکانیزم داخلی (مستقیم یا غیرمستقیم):
مستقیم (Direct Acting):
-
فشار صفر را هم کنترل می‌کند.
-
برای سیستم‌های حساس یا فشار پایین
غیرمستقیم (Pilot Operated):
-
به فشار ورودی نیاز دارد.
-
برای دبی بالا و سیستم‌های صنعتی
۸. جنس بدنه و اجزای داخلی:
| جنس | ویژگی | کاربرد |
|---|---|---|
| برنج | مقاوم در برابر خوردگی معمولی | آب، هوا |
| استیل ضدزنگ | مقاوم در برابر اسید و دما | بخار، مواد شیمیایی |
| پلاستیک (Nylon/PVC) | سبک، ارزان | کشاورزی، آبیاری |
| آلومینیوم | سبک و مقاوم | سیستم‌های پنوماتیکی سبک |
❗ در کاربردهای غذایی و پزشکی فقط استیل مجاز است.
۹. استانداردها و گواهی‌ها:
برای صنایع خاص، شیر برقی باید دارای گواهی‌های زیر باشد:
-
CE، ISO، RoHS: برای کیفیت ساخت
-
FDA: برای صنایع غذایی و دارویی
-
ATEX: برای محیط‌های انفجاری
۱۰. قابلیت تعویض قطعات و خدمات پس از فروش:
از برندهایی خرید کنید که:
-
قطعات یدکی آن‌ها در بازار وجود دارد
-
خدمات پس از فروش یا نمایندگی رسمی دارند
-
نصب، تعمیر یا پشتیبانی تخصصی ارائه می‌دهند
۱۱. برندهای معتبر بازار:
برخی برندهای معروف و قابل اعتماد شیرهای برقی در بازار ایران و جهان عبارتند از:
-
Burkert (آلمان)
-
ASCO (آمریکا)
-
Parker
-
OMCH (چین)
-
UNI-D (تایوان)
❗ برند معتبر تضمین‌کننده طول عمر، کیفیت و خدمات بهتر است.
چک‌لیست سریع انتخاب شیر برقی:
برای راحتی شما، یک چک‌لیست سریع آماده کردیم:
✅ نوع سیال
✅ فشار و دما
✅ سایز شیر
✅ نوع بوبین و ولتاژ
✅ جنس بدنه
✅ نوع عملکرد (NC/NO)
✅ شرایط نصب
✅ برند و خدمات
✅ گواهی‌های لازم
✅ قیمت و بودجه
جمع‌بندی:
خرید شیر برقی یک انتخاب ساده نیست؛ بلکه تصمیمی فنی و مهم در طراحی و بهره‌برداری سیستم‌های صنعتی و غیرصنعتی محسوب می‌شود. رعایت نکات کلیدی مانند نوع سیال، فشار کاری، دمای محیط، نوع بوبین، عملکرد شیر و استانداردهای ایمنی، می‌تواند عمر سیستم شما را افزایش داده و از هزینه‌های اضافی جلوگیری کند.
با استفاده از راهنمای جامع بالا، می‌توانید شیر برقی مناسب کاربرد خاص خود را با اطمینان و دانش فنی کامل انتخاب کنید.