پرشر سوئیچ
سنسور فشار
نحوه نصب صحیح سنسور فشار در خطوط تولید؛ اصول، مراحل و خطاهای رایج:
مقدمه:
نصب سنسور فشار در خطوط تولید،در صنایع تولیدی، دقت و عملکرد پایدار از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از عوامل کلیدی برای حفظ این دقت، نصب صحیح سنسور فشار در محل مناسب و با استانداردهای فنی لازم است. اشتباه در نصب می‌تواند باعث خطاهای اندازه‌گیری، نوسانات سیگنال، خرابی زودرس یا حتی خطرات ایمنی شود.
در این مقاله، به‌صورت گام‌به‌گام نحوه نصب درست سنسور فشار در خطوط تولید را بررسی می‌کنیم، به اصول کلیدی می‌پردازیم و رایج‌ترین اشتباهات را معرفی خواهیم کرد.
چرا نصب درست سنسور فشار حیاتی است؟
نصب نادرست سنسور فشار می‌تواند اثرات مخربی روی عملکرد سیستم تولید داشته باشد، از جمله:
-
اندازه‌گیری غلط و در نتیجه تنظیم نادرست فرآیند
-
افزایش مصرف انرژی و مواد اولیه
-
کاهش دقت سیستم‌های کنترل (PLC, SCADA)
-
کاهش عمر مفید سنسور
-
ایجاد هشدارهای اشتباه یا خاموشی اضطراری تجهیزات
بنابراین، اجرای اصولی نصب، به معنای تضمین کارایی خط تولید است.
انواع سنسورهای فشار رایج در خطوط تولید:
قبل از ورود به مبحث نصب، آشنایی با نوع سنسورهای مورد استفاده در خطوط تولید اهمیت دارد:
| نوع سنسور | کاربرد |
|---|---|
| سنسور فشار گیج (Gauge) | اندازه‌گیری فشار نسبی نسبت به اتمسفر |
| سنسور فشار مطلق (Absolute) | اندازه‌گیری فشار نسبت به خلأ مطلق |
| سنسور دیفرانسیلی (Differential) | اندازه‌گیری اختلاف فشار بین دو نقطه |
| سنسور فشار دیجیتال | ارائه مقادیر دقیق همراه با نمایشگر |
| سنسور فشار صنعتی آنالوگ | خروجی 4-20mA یا 0-10V برای کنترلرها |
مراحل نصب اصولی سنسور فشار در خطوط تولید:
1. انتخاب محل مناسب نصب:
محل نصب سنسور باید:
-
به دور از لرزش شدید و حرارت مستقیم باشد
-
در نقطه‌ای از لوله یا سیستم باشد که فشار پایدارتر و نماینده واقعی فرآیند باشد
-
دسترسی برای تعمیر و نگهداری آسان باشد
-
از پاشش مستقیم سیال یا رسوب‌گیری در امان باشد
📌 نکته: در خطوط دارای پالس یا شوک فشار، بهتر است از دامپر یا دیافراگم جداکننده استفاده شود.
2. بررسی سازگاری رزوه اتصال:
سنسور فشار معمولاً با اتصالات رزوه‌ای مانند:
-
G1/4”
-
1/2” NPT
-
M20x1.5
-
یا فلنج‌های استاندارد DIN
به سیستم متصل می‌شود. باید مطمئن شوید که رزوه سنسور با رزوه لوله‌کشی یا تجهیز مطابقت کامل دارد تا از نشتی یا ترک جلوگیری شود.
3. استفاده از نوار تفلون یا واشر آب‌بندی مناسب:
برای جلوگیری از نشتی در محل اتصال، استفاده از نوار تفلون استاندارد (در رزوه‌های فلزی) یا اورینگ‌های مناسب در سنسورهایی با اتصال اورینگ‌دار ضروری است. نباید تفلون به داخل مسیر فشار نفوذ کند.
4. پرهیز از اعمال نیروی زیاد در هنگام بستن سنسور:
استفاده از آچار با گشتاور بیش از حد مجاز می‌تواند بدنه سنسور یا رزوه اتصال را ترک‌دار کند. همیشه مطابق دیتاشیت محصول، گشتاور توصیه‌شده را رعایت کنید.
5. اطمینان از تهویه مناسب (در صورت نیاز):
در برخی سنسورهای گیج، یک منفذ تهویه (vent hole) برای جبران فشار محیط وجود دارد. این منفذ نباید پوشانده یا در محیط بسیار آلوده نصب شود، چراکه باعث خطای سنجش می‌گردد.
6. اتصال صحیح برق یا سیگنال خروجی:
در سنسورهایی با خروجی الکتریکی، باید:
-
از کابل مناسب (ضد نویز، مقاوم به حرارت) استفاده کنید
-
از اتصال صحیح سیم‌ها طبق رنگ‌بندی مشخص در دیتاشیت اطمینان حاصل کنید
-
کابل را از مسیرهای ولتاژ بالا یا موتورهای القایی دور نگه دارید (برای جلوگیری از نویز)
-
اگر خروجی 4-20mA است، از تغذیه مناسب 24VDC استفاده شود
7. کالیبراسیون اولیه پس از نصب:
پس از نصب سنسور، کالیبراسیون با دستگاه مرجع یا نرم‌افزار صنعتی انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که خروجی سنسور دقیقاً با فشار واقعی مطابقت دارد.
نکات تکمیلی در نصب سنسور فشار:
✅ استفاده از شیر جداکننده (Manifold):
در مواردی که فشار زیاد یا نوسان دارد، نصب شیر بین سنسور و خط فرآیند امکان تعویض، ایزوله‌سازی و تست آسان‌تر را فراهم می‌کند.
✅ محافظت در برابر پیک فشار (Pressure Spike):
استفاده از دمپر یا فیلتر در ورودی سنسور برای خطوطی با شوک فشار توصیه می‌شود، مانند پمپ‌های رفت‌وبرگشتی.
✅ نصب در موقعیت صحیح:
در بسیاری از موارد، نصب سنسور در موقعیت افقی یا عمودی خاصی توصیه شده تا از تجمع سیال، هوا یا رسوب جلوگیری شود. به دیتاشیت توجه کنید.
خطاهای رایج در نصب سنسور فشار:
| خطای رایج | پیامد |
|---|---|
| استفاده از رزوه ناسازگار | نشتی یا خرابی رزوه |
| اعمال گشتاور زیاد | ترک در سنسور یا بدنه رزوه |
| کابل‌کشی نزدیک به موتور یا کنتاکتور | نویز و سیگنال ناپایدار |
| نصب در محل دمای بسیار بالا | تخریب سنسور |
| عدم تهویه سنسور گیج | خطای اندازه‌گیری |
| بی‌توجهی به محل رسوب سیال | گرفتگی دیافراگم سنسور |
بررسی یک مثال عملی نصب سنسور فشار:
فرض کنید قصد دارید یک سنسور فشار 0-10 بار را روی خط هوای فشرده نصب کنید.
مراحل صحیح:
-
بررسی نقشه لوله‌کشی و انتخاب نقطه‌ای با فشار پایدار
-
بررسی رزوه و تطابق با ورودی سنسور (مثلاً G1/4”)
-
تمیز کردن رزوه‌ها، استفاده از نوار تفلون
-
بستن سنسور با گشتاور مناسب
-
اتصال برق و کابل سیگنال به سیستم کنترل
-
راه‌اندازی اولیه و بررسی مقادیر در HMI یا مانیتور
-
انجام کالیبراسیون نهایی
بهترین برندهای سنسور فشار برای خطوط تولید:
| برند | کشور | ویژگی خاص |
|---|---|---|
| WIKA | آلمان | دقیق، صنعتی، ضد لرزش |
| Danfoss | دانمارک | مقاومت بالا در برابر محیط‌های خشن |
| Autonics | کره جنوبی | اقتصادی و پرکاربرد |
| IFM | آلمان | دیجیتال با اتصال آسان |
| Siemens | آلمان | مناسب برای اتوماسیون پیشرفته |
نتیجه‌گیری:
نصب صحیح سنسور فشار در خطوط تولید یک اقدام ساده اما بسیار حساس است که اگر به‌درستی انجام نشود، کل سیستم اندازه‌گیری و کنترل را دچار اختلال می‌کند. با رعایت اصول نصب، بررسی رزوه، استفاده از کابل مناسب، موقعیت‌یابی دقیق و اجرای کالیبراسیون، می‌توان عملکرد دقیق و پایدار را در طولانی‌مدت تضمین کرد.
همچنین توجه به نکات مهم در دیتاشیت محصول و رعایت استانداردهای ایمنی در محیط‌های صنعتی الزامی است.
برای خواندن مقاله سنسور فشار در بویلر صنعتی کلیک کنید.