شیر برقی با درجه حفاظت IP68 | ایمنی بینظیر در سختترین شرایط محیطی:
مقدمه:
شیر برقی با درجه حفاظت IP68،در صنایع مختلف، از آب و فاضلاب گرفته تا نفت و گاز، گاهی شرایط محیطی بهگونهای است که قطعات الکتریکی در معرض آب، گردوغبار، رطوبت یا حتی غوطهوری کامل قرار میگیرند. در چنین شرایطی، استفاده از تجهیزات معمولی میتواند منجر به اتصالی، خوردگی، خرابی سیستم و حتی خطرات جانی شود. یکی از مهمترین اجزای کنترلی در این سیستمها، شیر برقی (Solenoid Valve) است؛ و زمانی که قرار است در محیطهای مرطوب یا زیر آب کار کند، باید دارای درجه حفاظت ویژهای باشد.
در این مقاله، به بررسی تخصصی شیر برقی با درجه حفاظت IP68، کاربردها، مزایا، ساختار، تفاوت آن با سایر انواع شیرهای برقی، نحوه تست IP و نکات کلیدی انتخاب آن خواهیم پرداخت.
IP68 چیست؟ شناخت کامل درجه حفاظت:
عبارت IP مخفف Ingress Protection به معنی “محافظت در برابر نفوذ” است. عدد ۶۸ نشاندهنده سطحی از مقاومت در برابر گردوغبار و آب است.
رقم اول (6) | محافظت کامل در برابر نفوذ گرد و غبار (Dust-tight) |
---|---|
رقم دوم (8) | مقاومت در برابر غوطهوری دائم در آب تا عمق مشخص |
بنابراین، شیر برقی با درجه IP68 برای کارکرد در محیطهای بسیار مرطوب، غبارآلود یا حتی غوطهور در آب طراحی شده است.
چرا IP68 برای شیر برقی اهمیت دارد؟
شیرهای برقی با IP پایینتر، مثلاً IP54 یا IP65، در برابر پاشش آب مقاوماند اما در برابر نفوذ کامل آب و گردوغبار آسیبپذیرند. این موضوع بهویژه در کاربردهایی مانند تونلها، ایستگاههای پمپاژ زیرزمینی، اسکلهها، گلخانهها یا تصفیهخانهها اهمیت ویژهای دارد.
مزایای اصلی شیر برقی IP68:
✅ قابلیت کارکرد دائم در شرایط مرطوب یا زیر آب
✅ افزایش طول عمر بوبین و تجهیزات داخلی
✅ جلوگیری از آسیبهای ناشی از خوردگی، زنگزدگی یا جرقه الکتریکی
✅ ایمنی بالا در صنایع حساس مثل مواد غذایی یا دارویی
✅ کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری
ساختار و طراحی شیر برقی IP68:
برای رسیدن به استاندارد IP68، شیر برقی باید دارای ویژگیهای طراحی خاصی باشد:
🔹 آببندی کامل بوبین با رزین یا اپوکسی
🔹 بدنه ضدزنگ از جنس استنلساستیل 316 یا برنج آبکاری شده
🔹 واشرها و اورینگهای مقاوم به آب و رطوبت (NBR، EPDM یا Viton)
🔹 درگاههای کابلکشی با گلند ضدآب و بستهای سیلیکونی
🔹 درزگیری کامل محل اتصال بوبین و بدنه شیر
تفاوت شیر برقی IP68 با سایر مدلها:
ویژگی | شیر برقی معمولی | شیر برقی IP65 | شیر برقی IP68 |
---|---|---|---|
مقاومت گردوغبار | متوسط | بالا | کاملاً ضد گردوغبار |
مقاومت در برابر آب | ضد پاشش | مقاوم در برابر فشار کم | قابل غوطهوری کامل |
مناسب برای غوطهوری دائم | ❌ | ❌ | ✅ |
قیمت | اقتصادی | متوسط | بالا ولی منطقی |
طول عمر در شرایط سخت | پایین | متوسط | بسیار بالا |
کاربردهای رایج شیر برقی با IP68:
شیر برقی IP68 به دلیل مقاومت بالا، در محیطهایی با شرایط خاص استفاده میشود:
صنعت | کاربرد |
---|---|
تصفیه آب و فاضلاب | کنترل جریان آب در تانکهای زیرزمینی |
نفت و گاز | نصب در محیطهای ساحلی یا دریایی |
گلخانهها | سیستمهای آبیاری قطرهای با رطوبت بالا |
معدن و تونل | کنترل بخار، آب و هوا در محیطهای مرطوب |
پروژههای عمرانی شهری | نصب در منهولها یا زیرزمینها |
کشتیرانی و دریایی | سامانههای پمپ و تخلیه درون کشتی |
نکات مهم در انتخاب شیر برقی IP68:
1. تطابق با سیال:
اطمینان حاصل کنید که بدنه و آببندهای شیر با نوع سیال شما (آب، اسید، روغن، گاز) سازگار باشند.
2. نوع بوبین:
بوبینها باید با رزین عایق شده باشند و دارای ولتاژ کاری مشخص (۲۴ ولت، ۲۲۰ ولت و…) باشند.
3. سایز و فشار کاری:
بر اساس دبی و فشار موردنیاز، سایز شیر و مقاومت فشاری آن را انتخاب کنید.
4. وجود گواهی IP معتبر:
برخی برندها تنها ادعای IP68 دارند، در حالیکه تست رسمی روی آنها انجام نشده. بهتر است از برندهایی با تاییدیه CE و IP68 واقعی استفاده کنید.
برندهای معروف تولیدکننده شیر برقی IP68:
برند | کشور | ویژگیها |
---|---|---|
Burkert | آلمان | کیفیت صنعتی، IP68 واقعی، بدنه استیل |
ODE | ایتالیا | طراحی خاص برای سیستمهای آبیاری و فاضلاب |
Unid | کره | اقتصادی، مناسب برای پروژههای نیمهصنعتی |
Parker | آمریکا | مقاوم در برابر فشار بالا، مناسب محیطهای سخت |
CEME | ایتالیا | مناسب سیستمهای HVAC و تاسیسات شهری |
تست IP68 چگونه انجام میشود؟
برای دریافت تاییدیه IP68، محصول باید از مراحل زیر عبور کند:
-
تست گرد و غبار: قرارگیری در اتاق پر از گرد و غبار به مدت ۸ ساعت
-
تست آب: غوطهوری در آب تا عمق ۱ تا ۳ متر به مدت ۳۰ دقیقه یا بیشتر
-
تست فشار و حرارت: تحمل تغییرات دمایی و فشار در شرایط خیس
-
بررسی عملکرد الکتریکی پس از تست: اطمینان از سلامت بوبین و باز و بسته شدن شیر
توصیههایی برای نصب شیر برقی IP68:
-
از گلندهای مناسب ضدآب استفاده کنید.
-
کابل برق را از بالا به پایین وارد کنید تا آب به داخل بوبین نفوذ نکند.
-
شیر را در موقعیت افقی نصب کنید مگر خلاف آن توصیه شده باشد.
-
قبل از راهاندازی، درزها را چک و تست آببندی انجام دهید.
-
در صورت نیاز به تعمیر، حتماً از واشر و اورینگ اورجینال استفاده کنید.
جمعبندی:
شیر برقی با درجه حفاظت IP68 راهحلی حرفهای برای سیستمهایی است که در معرض شرایط سخت محیطی از جمله آب، بخار، غبار یا فشار بالا هستند. با انتخاب صحیح این نوع شیر و رعایت نکات نصب و نگهداری، میتوان از دوام بالا، ایمنی بهتر و عملکرد قابل اعتماد بهرهمند شد. اگر در حال طراحی یا اجرای پروژهای هستید که تجهیزات در معرض رطوبت دائمی قرار دارند، شیر برقی IP68 انتخابی بیرقیب است.
برای خواندن مقاله کنترل شیر برقی با PLC کلیک کنید.